दैलेख । बिहीवारदेखि सुरू भएको राष्ट्रिय जनगणना २०७८ मा समाबेश हुदा मगरहरुले अनीवार्य रुपमा आफ्नो नामको पछाडी मगर लेखाउन नेपाल मगर संघ दैलेखले सम्पुर्ण मगर समुदायलाई आग्रह गरेको छ ।
नेपाल मगर संघ दैलेखका अध्यक्ष सर्वजित थापा मगरले कर्णालीदृष्टीसंग कुरा गर्दै मातृभाषा या पुर्खाको भाषामा –मगर ढुट÷मगर खाम या मगर काइके लेखाउन र धर्ममा– बुद्ध या प्रकृति लेखाउन पनि सबै मगरहरुमा अनुरोध गरेका छन ।
मगर जातीको जातीय, भाषीक, सास्कृतीक पहिचानलाई स्थापित गराउन र संबिधानमा व्यवस्था भएको मौलीक हकको संबोधन गर्न गराउन जनगणनाबाट आउने तथ्याङ्क महत्वपुर्ण हुने भएकाले अनीवार्य मगर लेखाउन मगर समुदायलाई आग्रह गरिएको थापाले बताए ।
हाल जनगणनाको कार्य चलीरहदा जनगणना सम्बन्धि धेरै प्रश्नहरु उठिरहेको र यसमा मगरहरुलाई सबैभन्दा अप्ठ्यारो रहेको मगर संघ दैलेखका अध्यक्ष थापाको भनाई छ । किनभने अशिक्षित मगरहरुले आफ्नो नाम सोध्दा आफ्नो पूरा नाम नभन्नु, गलत छ थापाले भने ।
यस्तै गणकहरुले पुरा विवरण नै नटीपेर आफ्नो मनोमानी रुपमा विवरण हरु भर्ने गरेको पाईएको भन्दै नेपाल मगर संघ दैलेखले सामाजीक संजालमार्फत आपत्ती समेत जनाएको छ ।
गणकहरु समुदायमा पुग्दा आधा बिवरण टिप्ने गरेको र आधा हामी आफै मिलायर लेख्छौ भनी हिड्ने गरेको पाईएकाले यसो गर्दा मगरहरुको सम्पुर्ण विवरण नआउने हुदा आपत्ती जनाएको हो ।
गणकहरु टोल टोलमा पुग्दा पुर्खाको भाषा या मातृभाषाको सन्दर्भमा मगर भाषा बोल्न आउँछ र ? भनेर गणकले अनावश्यक प्रश्न गर्ने अनि आउँदैन भनेपछि मगरको भाषा नेपाली लेखाउन दबाब दिनु के यो गणकको निष्पक्षता हो ? भनेर नेपाल मगर संघ दैलेखले प्रश्न समेत गरेको छ ।
गणकहरुले मातृभाषको कोड नम्बर समेत नलेख्ने हामी आफै लेख्छौ भन्ने गरेको गुनासो आईरहेको भन्दै नेपाल मगर संघ दैलेखले पुरा विवरण उल्लेख गर्नुपर्ने बताएको छ ।
त्यस्तै धर्मको बिषयमा सिधै हिन्दु लेखिदिने भन्दै जाति, भाषा र धर्म बदल्ने उद्वेश्यले जनगणना गरिएको जस्तो गर्न नहुने भन्दै यसमा गम्भीर रुपले सम्बन्धित निकायले समयमै ध्यान दिनुपर्ने अन्यथा जनगणना बहिष्कार गर्न बाध्य हुने नेपाल मगर संघ दैलेखले चेतावनी दिएको छ ।